پاکستان له نړیوالې ایټمي انرژۍ ادارې (IAEA) غوښتي دي چې په هند کښې د هغه څه په اړه پلټنې وکړي چې دوی یې ایټمي تور بازار بولي. دوی د راډیواکټیو موادو د غلا او ناقانونه قاچاق ډېرې پېښې یادې کړي دي. دا غوښتنه د هند د دفاع وزیر راجنات سینګ له هغې غوښتنې وروسته شوې ده چې هغه له IAEA څخه غوښتي وو چې د پاکستان د ایټمي پروګرام څارنه وکړي.
د پاکستان د بهرنیو چارو دفتر یو بیان خپور کړی او د سینګ پر وړاندیز یې سختې نیوکې کړې دي. په بیان کښې ویل شوي دي چي پاکستان د دې پېښو د بشپړې پلټنې غوښتنه کوي او له هند څخه غواړي چې د خپلو ايټمي تاسیساتو او وسلو خوندیتوب او امنیت ډاډمن کړي. په بیان کښې دا هم ویل شوي دي. که څه هم وي IAEA او نړیواله ټولنه باید په هند کښې د ایټمي او راډیواکټیو موادو د بار بار غلا او ناقانونه قاچاق په اړه اندېښمن وي.
سینګ د پاکستان د ايټمي وسلو د څارنې لپاره د IAEA غوښتنه په سرینگر کښې خپلو هندي سرتېرو ته په یوه وینا کښې کړې وه. دا د دواړو ایټمي وسلو لرونکو ګاونډیو هېوادونو ترمنځ د پوځي کړکېچ له زیاتېدو وروسته وشوه. دا کړکېچ چې د پهلګام له برید وروسته خپل اوج ته ورسېد. د احتمالي ایټمي جګړې په اړه یې نړیواله اندېښنه راپارولې وه. د کړکېچ له کمېدو وروسته لومړي وزیر نریندرا مودي اعلان وکړ چي هند به هیڅ ډول ایټمي ترهه ګري ونه زغمي. هند به په دقیق او پرېکنده ډول د ترهګرو په هغو پټنځایونو برید وکړي چې د ایټمي ترهه ګرۍ تر پوښښ لاندې وده کوي.
پاکستان د سینګ څرګندونې د هند د دودیزو وسلو له لارې د پاکستان د اغېزمن دفاع او د هند د تېري په وړاندې د مخنیوي په اړه د ژورې ناامنۍ او مایوسۍ پایله وبلله. دوی زیاته کړه چې د پاکستان دودیزې وړتیاوې د دې لپاره کافي دي چې هند ودروي. پرته له هغه ایټمي ترهه ګرۍ څخه چې نوی دهلي ورسره مخ دی. د بهرنیو چارو دفتر دا وړاندیز د IAEA د واک او مسؤلیتونو څخه د ناخبرۍ ښکارندویي هم وبلله.
پاکستان د خپلو ادعاوو د ثابتولو لپاره څو ځانګړې پېښې یادې کړې. په شمول د تېر کال په دهرادون کښې د پنځو کسانو نیول چې ویل کېږي د بهابا ایټمي څېړنیز مرکز څخه غلا شوې وې. راډیواکټیو وسیله ورسره وه او د یوه داسې بانډ موندل چې کالیفورنیم یې په واک کښې درلود. یو ډېر راډیواکټیو عنصر چې ارزښت یې له ۱۰۰ میلیون ډالرو څخه ډېر دی. په ۲۰۲۱ کال کښې د کالیفورنیم د درې نورو غلاوو راپورونه هم ورکړل شوي وو. د بهرنیو چارو دفتر دې پایلې ته ورسېد چې دا پرله پسې پېښې د ایټمي او نورو راډیواکټیو موادو د خوندیتوب او امنیت لپاره د نوي دهلي لخوا نیول شوي اقدامات تر پوښتنې لاندې راولي. دا پېښې په هند کښې دننه د حساسو او دوه اړخیزه کارونې وړ موادو د تور بازار شتون هم ښيي.
د وروستي اوربند سره سره د لفظي شخړو زیاتېدو او د سندھ د سیند د اوبو تړون ځنډولو دواړه هېوادونه په اوږده ډیپلوماتیک کړکېچ کښې بند کړي دي. چې د سیمې د ثبات په اړه یې نورې اندېښنې هم راپارولي.
