یک آتش‌بس شکننده میان ایران و اسرائیل روز چهارشنبه وارد دومین روز خود شد، در حالی‌که از واشنگتن علایمی به گوش می‌رسد که گفتگوها با تهران ممکن است به‌زودی از سر گرفته شود. رئیس‌جمهور دونالد ترامپ اظهار داشت که مقام‌های آمریکایی و ایرانی ممکن است به‌زودی، حتی در هفته آینده، دیدار داشته باشند؛ موضوعی که امیدهای محتاطانه‌ای برای پیشرفت دیپلوماتیک ایجاد کرده است.

ترامپ در جریان نشست ناتو سخن گفت، اما تمایل چندانی به تعهد برای مذاکرات رسمی نشان نداد و در عوض مدعی شد که حملات ایالات متحده زیربناهای هسته‌ای ایران را نابود کرده‌اند. او گفت: «آن‌ها جنگیدند و جنگ تمام شد. شاید توافقی امضا کنیم، نمی‌دانم.»

با وجود این اظهارات ترامپ، تهران هنوز هیچ برنامه‌ای برای گفتگو را تأیید نکرده است. ششمین دور گفتگوهای ایران و آمریکا که قرار بود در اوایل همین ماه در عمان برگزار شود، پس از حملات نظامی اسرائیل لغو شد. با این حال، نماینده آمریکا در امور شرق میانه، استیو ویتکوف، اعلام کرد که ارتباطات مستقیم و غیرمستقیم در روزهای اخیر ادامه داشته است.

در تهران، شک و تردید نسبت به نیت‌های واشنگتن همچنان بالا است. پارلمان ایران این هفته قانونی را تصویب کرد که اجازه می‌دهد همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متوقف شود، با استناد به سکوت این نهاد در برابر حملات ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران. محمدباقر قالیباف، رئیس پارلمان، آژانس را متهم کرد که وظایف خود را به‌درستی انجام نداده است.

با این وجود، برخی بازیگران بین‌المللی همچنان امیدوار هستند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که در طول درگیری‌ها چندین بار با رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، گفتگو کرده بود، از تهران خواست تا به مسیر گفتگو بازگردد. فرانسه یکی از طرف‌های کلیدی توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بود که پس از خروج ایالات متحده در زمان رهبری ترامپ، فروپاشید.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کرد که با مقام‌های ایرانی تماس گرفته تا بازرسی‌ها از سر گرفته شود. او بر فوریت نظارت مجدد تأکید کرد و گفت که ایران ادعا کرده ذخایر کلیدی اورانیوم خود را پیش از حملات به مکان دیگری منتقل کرده است. او افزود: «ما باید دوباره درگیر شویم. حالا که درگیری‌ها متوقف شده، بازرسی‌ها باید از سر گرفته شود.»

در حالی‌که مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی تأکید می‌کنند که حملات اخیر به تأسیسات هسته‌ای ایران موفقیت استراتژیک داشته، اما سوالاتی در مورد تأثیرات درازمدت آن مطرح شده است. ترامپ مدعی شد که این حملات برنامه هسته‌ای ایران را کاملاً نابود کرده، اما گزارش‌های استخباراتی نشان می‌دهد که خسارات وارد شده ممکن است تنها برای چند ماه پیشرفت را به تأخیر انداخته باشد.

مقام‌های ایرانی شدت بمباردمان‌ها را تأیید کردند. گفته می‌شود این حملات با استفاده از بمب‌افکن‌های B2 ایالات متحده و بمب‌های نفوذی به سه سایت هسته‌ای انجام شده‌اند. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفت: «ساختار هسته‌ای ما به‌شدت آسیب دیده، این درست است.» اما او افزود که ایران همچنان حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را دارد و همکاری با آژانس به‌طور کامل قطع نشده است.

کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل نیز ارزیابی ترامپ را تأیید کرده و گفته است که این عملیات مشترک توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای را برای چند سال به عقب انداخته، اما مدرکی برای اثبات این ادعا ارائه نکرده است.

با وجود این آرامش شکننده، تنش‌ها همچنان زیر سطح باقی مانده‌اند. مقام‌های ایرانی هشدار داده‌اند که هرچند گفتگو در اصل ممکن است، اما امنیت ملی در اولویت قرار دارد. بقایی ایالات متحده را متهم کرد که با حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران، دیپلماسی را تخریب کرده است.

یکی از مقام‌های اسرائیلی، آتش‌بس را نوعی «آرامش در برابر آرامش» توصیف کرد – نوعی کاهش متقابل تنش‌ها بدون هیچ توافق رسمی درباره آینده برنامه هسته‌ای ایران. این مقام به دلیل حساسیت مذاکرات داخلی، خواست نامش فاش نشود.

رافائل گروسی، رئیس آژانس انرژی اتمی، هشدار داد که نباید فرصت کنونی را از دست داد. او گفت: «حتی در زمان جنگ، فرصت‌هایی به‌وجود می‌آیند. ما باید هم‌اکنون عمل کنیم تا از تشدید بیشتر جلوگیری کرده و به‌سوی یک راه‌حل درازمدت حرکت کنیم.»