یک تحقیق تازه روزنامه واشنگتن پست نشان داده است که میلیاردها دالر تجهیزات نظامی که توسط ایالات متحده به افغانستان فراهم شده بود و پس از سقوط حکومت، توسط نیروهای افغان رها گردیدهاند، اکنون به دست شبهنظامیان پاکستانی افتاده و به طور قابل توجهی توانایی های آنها را تقویت کرده و شورش های جاری را دامن زده است.
در این تحقیق، به دستکم ۶۳ میل سلاح امریکایی – از جمله تفنگهای M16و M4 که از نزد شبهنظامیان در پاکستان ضبط شدهاند، دسترسی حاصل شده است. این تسلیحات که تأمین آن توسط اردوی ایالات متحده و پنتاگون تأیید شده، در اصل در جریان جنگ ۲۰ ساله به نیروهای امنیتی افغان سپرده شده بودند.
این کشفیات شامل سلاحهایی نیز میشود که در حملات برجسته بهکار رفتهاند، از جمله ربایش مرگبار قطار جعفر اکسپرس در تاریخ ۱۱ مارچ که در آن، دستکم ۲۶ تن جان باختند. مقامات پاکستانی همچنان عینکهای دید در شب ساخت امریکا را به نمایش گذاشتهاند؛ اما روزنامه واشنگتن پست نتوانسته است منبع این تجهیزات را بهطور مستقل تأیید کند.
هجوم این سلاحهای پیشرفته، از جمله تجهیزات دید در شب و سیستمهای تصویربرداری حرارتی – تهدید گروههایی چون تحریک طالبان پاکستان (TTP) و جداییطلبان بلوچ را بهگونهٔ چشمگیر افزایش داده است. نیروهای امنیتی پاکستان که از نگاه تخنیکی و تجهیزاتی نسبت به این گروهها در سطح پایینتری قرار دارند، در مهار خشونتهای فزاینده با دشواری مواجه شدهاند.یک عضو پولیس نیروهای ویژه که در یکی از حملات شبهنظامیان به شدت زخمی شده بود، در گفتوگو با واشنگتن پست برتری تخنیکی شورشیان را چنین توصیف کرده است “آنها میتوانستند ما را ببینند، مگر ما آنها را نمیتوانستیم ببینیم.”
ثبت سوابق ارتش ایالات متحده در مورد تجهیزات نظامی فراهمشده به نیروهای افغان، به دلیل ناسازگاری و عدم شفافیت، مورد انتقاد قرار گرفته و این مشکل پس از خروج شتابزده ایالات متحده از افغانستان، شدت یافته است.
در حالیکه پنتاگون ادعا میکند این تجهیزات بهمحض تحویل، در مسؤولیت دولت افغانستان قرار داشت، اما حجم بزرگی از این جنگافزارها – از جمله بیش از یکچهارم میلیون میل تفنگ و هزاران عینک دید در شب – برجا ماندهاند و بهگفته کارشناسان، انگیزه بزرگی برای گروههای شورشی ایجاد کردهاند.
این تسلیحات اکنون بهراحتی در بازارهای غیرقانونی اسلحه در امتداد مرزهای نفوذپذیر افغانستان و پاکستان در دسترساند؛ جاییکه پس از تسلط طالبان، قیمت این تجهیزات بهشدت کاهش یافته است.
دولت پاکستان با ابراز نگرانی شدید، خطرات امنیتی ناشی از دسترسی شبهنظامیان به سلاحهای پیشرفته امریکایی را برجسته کرده است. هرچند دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین امریکا، خواستار برگرداندن این تجهیزات شده بود، اما حکومت طالبان این درخواستها را رد کرده و ادعای مالکیت بر این سلاحها را مطرح کرده است.
تحلیلگران هشدار میدهند که پاکستان ممکن است وارد دورهای تازه از تروریسم فزاینده شود؛ وضعیتی که بازتابدهندهٔ خشونتهای شدید سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ خواهد بود.