حمله‌ی یازدهم سپتمبر؛ پیامدهای دوامدار آن بر افغانستان و حکومت کنونی طالبان

Updated about 15:44 hours ago

امروز ۲۴ سال از حملات خونین یازدهم سپتمبر ۲۰۰۱ می‌گذرد. در آن روز شبکه‌ی القاعده چهار هواپیمای مسافربری را ربود که دو فروند آن بر برج‌های مرکز تجارت جهانی در نیویارک اصابت کرد و هر دو ساختمان به‌طور کامل فروریخت. هواپیمای سوم بر ساختمان وزارت دفاع امریکا (پنتاگون) برخورد نمود و چهارمین هواپیما پس از مقاومت مسافران در ایالت پنسلوانیا سقوط کرد.

در این حملات نزدیک به سه هزار تن کشته و هزاران نفر دیگر زخمی شدند. این رویداد سیاست و امنیت جهانی را دگرگون ساخت.

افغانستان بیشترین تأثیر مستقیم را از این حادثه دید. القاعده در آن زمان در قلمرو طالبان پناهگاه داشت و امریکا از طالبان خواستار تسلیم اسامه بن لادن و رهبران این شبکه شد، اما طالبان نپذیرفتند. در نتیجه، امریکا و متحدانش در اکتوبر ۲۰۰۱ بر افغانستان حمله‌ی نظامی کردند.

تا پایان دسمبر ۲۰۰۱ رژیم طالبان سقوط کرد و رهبری اداره‌ی موقت به حامد کرزی سپرده شد. کنفرانس بن مسیر سیاسی جدیدی را ترسیم کرد، قانون اساسی تازه تدوین شد و انتخابات برگزار گردید. در نتیجه‌ی کمک‌های جهانی، در عرصه‌های معارف، صحت و زیربناها پیشرفت‌هایی به وجود آمد، اما جنگ و ناامنی ادامه یافت و طالبان دوباره فعالیت‌های مسلحانه را آغاز کردند.

پس از بیست سال جنگ، در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ طالبان بار دیگر وارد کابل شدند و اکنون حکومت خود را تحت نام «امارت اسلامی افغانستان» اداره می‌کنند.

کارشناسان باور دارند که میراث حادثه‌ی یازدهم سپتمبر هنوز هم مانع بزرگ در برابر حکومت کنونی طالبان است:

مشروعیت بین‌المللی: تاکنون هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است. جامعه‌ی جهانی طالبان را با پیشینه‌ی روابط‌شان با القاعده و حملات یازدهم سپتمبر پیوند می‌دهد.

تحریم‌های اقتصادی: حدود هفت میلیارد دالر دارایی بانک مرکزی افغانستان در امریکا مسدود شده است. کمک‌های بین‌المللی کاهش یافته و مردم با بحران شدید اقتصادی روبه‌رو اند.

فشارهای سیاسی: جامعه‌ی جهانی از طالبان می‌خواهد که محدودیت‌ها بر آموزش و کار زنان را بردارند و به حقوق بشری احترام بگذارند.

تهدیدهای امنیتی: با آن‌که طالبان می‌گویند خاک افغانستان علیه هیچ کشور استفاده نخواهد شد، فعالیت‌های گروه داعش–خراسان نگرانی‌های جدی برای منطقه و جهان ایجاد کرده است.

حمله‌ی یازدهم سپتمبر تنها تاریخ امریکا را تغییر نداد، بلکه فصل تازه‌ای در تاریخ معاصر افغانستان نیز گشود. سقوط طالبان، بیست سال جنگ و بازگشت دوباره‌ی آن‌ها به قدرت، همگی پیامدهای مستقیم همان حادثه‌اند. امروز که طالبان بار دیگر بر افغانستان حاکم اند، تلاش می‌کنند اعتماد جامعه‌ی جهانی را به‌دست آورند و از فشارهای ناشی از آن رویداد تاریخی رهایی یابند.

مطالب مرتبط