ولایت بلوچستان که از دیرزمانی به این‌سو با ناامنی و شورش‌گری دست‌وپنجه نرم می‌کند، اکنون شاهد یک تحول خطرناک است؛ نزدیکی روزافزون میان گروه‌های تروریستی جهانی همچون تحریک طالبان پاکستان (TTP) و گروه‌های مسلح بلوچ به‌ویژه ارتش آزادی‌بخش بلوچستان (BLA). BLA که با نام «فتنه‌الهندستان» شناخته می‌شود، در گذشته اهداف ناسیونالیستی قومی و سکولار را دنبال می‌کرد، در حالی‌که TTP که با نام «فتنه‌الخوارج» یاد می‌شود، بر بنیاد افراط‌گرایی مذهبی و جهادگرایی عمل می‌کند. باوجود تفاوت‌های ایدیولوژیکی، هر دو گروه اکنون بر سر یک هدف مشترک به توافق رسیده‌اند: جنگ با دولت پاکستان.
ریشه‌های این همکاری به چندین سال پیش برمی‌گردد. رهبران TTP نخستین‌بار در سال ۲۰۱۴ از گروه‌های بلوچ خواستند تا به جهاد ضد دولتی آن‌ها بپیوندند. این درخواست‌ها به‌دلیل اختلافات ایدیولوژیکی و عملیاتی، در آن زمان با ناکامی روبه‌رو شد. نقطه عطف این روند در جون ۲۰۱۸ زمانی رقم خورد که مفتی نور ولی محسود رهبری TTP را به‌دست گرفت. او اهداف این گروه را بازتعریف کرد و عملیات آن را از مناطق پشتون‌نشین فراتر برد، خود را مدافع همه مسلمانان مظلوم، از جمله بلوچ‌ها، معرفی کرد و بدین‌گونه زمینه‌ی ایدیولوژیکی برای جذب جوامع ناراضی فراهم شد.
تا سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، این تلاش‌ها به ثمر نشست. رسانه رسمی TTP به‌نام «عمر مدیا» از پیوستن چهار گروه مسلح بلوچ به این گروه خبر داد: جناح اسلم بلوچ از نوشکی در جون ۲۰۲۲، جناح مزار بلوچ از مکران در دسامبر ۲۰۲۲، و گروه‌های اکرم بلوچ و عاصم بلوچ از کلات و کویته در اپریل ۲۰۲۳. این‌ها نخستین ادغام رسمی جنگجویان بلوچ با صفوف TTP بودند. پس از این ادغام‌ها، یک «ولایت» جدید توسط TTP در سال ۲۰۲۳ در مناطق کلات و مکران ایجاد شد؛ اصطلاحی که به منطقه‌ای تحت کنترول گروه اشاره دارد. این اقدام بیانگر رشد سازمانی و جاه‌طلبی‌های این گروه در خارج از مناطق سنتی پشتون‌نشین است. این گروه همچنین در منطقه ژوب حضور عملیاتی نیرومندی دارد که به مسیر اصلی نفوذ آن به پاکستان تبدیل شده است، زیرا شرایط در خیبر پختونخوا برای آن‌ها سخت‌تر شده است. منطقه سمبزه در امتداد مرز افغانستان-پاکستان به‌عنوان یک نقطه کلیدی برای ورود استفاده می‌شود. عملیات‌های ضدنفوذ اخیر در سمبزه منجر به کشته شدن ۴۷ شورشی، از جمله ۳۳ تن در یک عملیات واحد، شده که بازتاب‌دهنده تهدید مداوم این راهرو است.
همکاری میان BLA و TTP فراتر از ایدیولوژی است. TTP از طریق فراهم‌سازی کمک مالی، سلاح، آموزش (به‌ویژه در زمینه‌ی مواد انفجاری دست‌ساز)، و انتقال برخی سلاح‌های پیشرفته‌ی آمریکایی که در افغانستان باقی مانده‌اند، به شورشیان بلوچ کمک می‌کند. در مقابل، BLA برای TTP حمایت‌های لوجستیکی و اطلاعات محلی در بلوچستان فراهم می‌کند، جایی که TTP حضور ریشه‌دار ندارد. BLA اکنون به‌طور فزاینده‌ای از تاکتیک‌های مشابه TTP استفاده می‌کند، از جمله حملات انتحاری، آدم‌ربایی‌ها، و حملات هماهنگ‌شده، که نشان‌دهنده تأثیر TTP بر روش‌های عملیاتی این گروه است.
براساس گزارش امنیتی پاکستان، حملات سازمان‌دهی‌شده توسط BLA در سال ۲۰۲۴ منجر به کشته شدن ۲۲۵ نفر شده است. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که حملات توسط گروه‌های ممنوعه‌ی شورشی بلوچ به‌ویژه BLA و جبهه آزادی‌بخش بلوچستان (BLF) به‌طور نگران‌کننده‌ای ۱۱۹ درصد افزایش یافته و در مجموع ۱۷۱ رویداد در سراسر بلوچستان را شامل می‌شود. این حملات شامل بسته‌کردن جاده‌ها، حمله انتحاری بر یک اردوگاه نظامی، تخریب لوله‌های گاز، صدمه به خطوط آهن و استفاده از یک بمب‌گذار انتحاری زن در منطقه لاس‌بله بوده است. این حملات نشان‌دهنده پیچیده‌تر شدن تاکتیک‌های جنگجویان بلوچ است که به احتمال زیاد تحت تأثیر آموزش‌های TTP می‌باشد. هماهنگی تبلیغاتی نیز این همگرایی را تقویت کرده است؛ TTP حملات BLA را در رسانه‌های اجتماعی برجسته می‌سازد و BLA نیز همین کار را برای عملیات‌های TTP انجام می‌دهد.
عوامل داخلی و ژئوپولیتیک منطقه‌ای بر این رابطه تأثیر قابل توجهی دارند. ظرفیت‌های عملیاتی این گروه‌ها از سوی بازیگران خارجی و همچنین طالبان افغانستان تقویت شده است. به گفته‌ی مقامات، رابطه‌ی نیرومندی میان هند و BLA وجود دارد و ادعا شده است که این حمایت از طریق تماس‌گیرنده‌ها در افغانستان با استفاده از تیلفون‌های ماهواره‌ای صورت می‌گیرد. در سطح محلی، خشم به‌ویژه در میان جوانان بلوچ در حال افزایش است که دلیل آن بی‌ثباتی سیاسی، ضعف اداره و سرکوب شدید حکومت است. زخم‌های کهنه مانند قتل‌های حیات بلوچ، بلاش مولا بخش و نواب اکبر خان بگتی، روند افراط‌گرایی را تغذیه می‌کند و دور باطل شورش‌گری را ادامه می‌دهد.
شکل‌گیری این اتحاد موجب افزایش چشمگیر حملات بر نیروهای امنیتی پاکستان شده است، از جمله موجی از حملات هماهنگ‌شده در ولسوالی‌های ژوب و کیچ بلوچستان در اوایل امسال که در نتیجه‌ی آن چندین افسر کشته و شماری دیگر زخمی شدند. تصمیم‌گیرندگان پاکستانی باید نسبت به این وضعیت در حال تحول هوشیار باقی بمانند. واکنش قوی و پیشگیرانه برای حفظ امنیت ملی و جلوگیری از بدتر شدن اوضاع، ضروری است.
