با پایان یافتن ضرب‌الاجل بازگشت پناهجویان افغان ثبت‌شده که کارت ثبت (PoR) دارند، امروز (دوشنبه)، پیشنهاد تمدید اقامت دارندگان این کارت‌ها جهت تأیید به کابینه فدرال ارسال شده است.
یک مقام ارشد که در جریان این تصمیم قرار دارد، گفت: «مهلت امروز به پایان می‌رسد اما به دولت فدرال پیشنهاد شده تا اجازه تمدید اقامت را بدهد.»
این مقام که نخواست نامش فاش شود چون اجازه صحبت با رسانه‌ها را نداشت، افزود که روند بازگشت دارندگان کارت تابعیت افغان (ACC) از اپریل ۲۰۲۵ آغاز شده و هنوز ادامه دارد. او گفت که هنوز بیش از ۷۰۰ هزار نفر از دارندگان ACC در پاکستان باقی مانده‌اند و بسیاری در حال آماده‌شدن برای بازگشت هستند.
منابع افزودند که جدا از دارندگان ACC، دولت مهلت ۳۰ جون را برای بیش از ۱.۳ میلیون دارنده PoR تعیین کرده بود تا پاکستان را ترک کرده و به افغانستان برگردند. با وجود پایان این مهلت، پیشنهاد تمدید آن به دولت فدرال ارائه شده است.
بسیاری از دارندگان PoR که هرگز تصور نمی‌کردند به افغانستان بازگردانده شوند، و چون توسط دولت ثبت شده بودند، در پاکستان کسب‌وکار راه انداخته‌اند و حتی برخی هرگز به افغانستان نرفته‌اند، اکنون با مشکلات جدی روبه‌رو هستند.
حمیدالحق، تبعه ۲۷ ساله افغان که در پشاور یک فروشگاه دارد، گفت: «ما هیچ‌گاه به این موضوع فکر نکردیم چون مدرک داریم و می‌توانم بگویم به‌صورت قانونی در پاکستان زندگی می‌کنیم. من واقعاً هرگز به افغانستان نرفته‌ام و سخت‌ترین کار برایم این است که حالا چطور همه چیز را جمع کنم.»
او افزود که تقریباً تمام اقوامش تمام عمرشان را در پشاور زندگی کرده‌اند و بازگشت به افغانستان برای‌شان مثل شروع دوباره از صفر است.
وقتی از او درباره فروش فروشگاهش پرسیده شد، گفت که هرگز حاضر نیست فروشگاهی را که سال‌ها برایش زحمت کشیده به بهای ناچیز بفروشد و امیدوار است دولت مهلت را تمدید کند تا بتواند مشتری مناسبی برای فروش پیدا کند.
مرحله نخست بازگشت مهاجران غیرقانونی در سال ۲۰۲۳ آغاز شد، زمانی‌که عمدتاً اتباع افغان از سوی دولت خواسته شد خاک پاکستان را ترک کنند. دولت مراکز ثبت‌نام برای افغان‌های غیرقانونی ایجاد کرد تا آن‌ها را ثبت و سپس اخراج کند.
در مرحله دوم، مهلت ۳۱ مارچ ۲۰۲۵ برای دارندگان ACC تعیین شد که این مرحله هنوز ادامه دارد.
براساس اطلاعات موجود نزد «خبرکده»، حدود ۵۶۲٬۶۵۹ تبعه افغان شامل دارندگان ACC و افراد بدون مدرک، از طریق گذرگاه‌های مرزی در خیبر پختونخوا به افغانستان بازگ
